TRADERS´GR 02

28 / 80

γνωμη των είδίκων
28
02.2015
Οι τρέχουσες εξελίξεις
Η αλήθεια για το ελληνικό χρέος
Του Δρος Παναγιώτη Ι. Ξυδώνα, Λέκτορα Χρηματοοικονομικής
στο Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης του
Πανεπιστημίου του Αιγαίου
» Διηνεκή ομόλογα με ρήτρα ΑΕΠ ή ανταλλαγές ομολόγων
με τραπεζικές μετοχές, είναι δυο από τις τεχνικές λύσεις που
προτάθηκαν αυτές τις ημέρες για την ελάφρυνση του ελληνικού
χρέους. Ωστόσο, αμφοτέρως δυστυχώς, αποκλίνουν από το
έδαφος της πραγματικότητας και της εφικτότητας.
Στην πρώτη περίπτωση επάγονται θεσμικές και κανονιστικές
εμπλοκές, καθώςμια τέτοιαδιευθέτησηθαήτανουσιαστικά ισότιμη
με μια αναδιάρθρωση, ενώ το χαρτοφυλάκιο της ΕΚΤ θα εκτίθετο
περαιτέρω σε μη διαπραγματεύσιμους τίτλους. Αναφορικά στη
δεύτερη περίπτωση, τοποθετείται μια καθαρή απόσταση από την
θεμελιώδη ιδεολογική ρότα της νέας κυβέρνησης, στη βάση της
οποίας ο κρατικός έλεγχος των τραπεζών είναι κεντρική επιλογή.
Αυτή τη στιγμή οι ελληνικές τράπεζες, άρα και οι ελληνικές
επιχειρήσεις, δανείζονται από τον ELA με ένα επιτόκιο της τάξης
του 1,55%, ενώ πριν την αρχική εκτροπή των πραγμάτων, το
επιτόκιο αυτό ήταν στο 0,8%. Επομένως, το συνολικό ποσό
που εκτιμάται ότι θα αντληθεί από τις ελληνικές τράπεζες, υπό
το συγκεκριμένο πλαίσιο, αγγίζει περίπου 50 δισ. ευρώ.
η ιστορία από την αρχή
Ας θεωρήσουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η ανταλλαγή
του ελληνικού χρέους που δρομολογήθηκε το 2012 και η
επαναγορά του ακολούθως, αποτέλεσε ένα ιδιαίτερο χρονικό
ορόσημο στην ευρωπαϊκή κρίση που ξέσπασε το 2009. Υπήρξε
η μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους στην παγκόσμια ιστορία
των κρατικών χρεοκοπιών και η πρώτη εντός ευρωζώνης.
Η ιστορική σημασία αυτής της αναδιάρθρωσης, δεν
συνέχεται μόνον με το πρωτόγνωρο μέγεθος της, ήτοι την
ανταλλαγή χρέους ύψους 200 δισ. ευρώ και κατόπιν την
επαναγορά 30 δισ. Συνδέεται επιπλέον με την επιλογή της
χρονικής στιγμής που αυτή πραγματοποιήθηκε, το μέγεθος
της ζημίας που υπέστησαν οι διάφοροι πιστωτές, τους κανόνες
υλοποίησής της, καθώς και την πιθανότητα μετάδοσης της
κρίσης στις υπόλοιπες χώρες.
Αν και η ύψους 106 δισ. ευρώ, δηλαδή 55% του
ΑΕΠ, ελάφρυνση που επετεύχθη στο ελληνικό χρέος ήταν
κολοσσιαία, στη συνέχεια πυροδοτήθηκαν πολλαπλοί γύροι
διχογνωμίας, αναφορικά στο αν η αναδιάρθρωση αυτή έπρεπε
να είχε πραγματοποιηθεί πριν τον Μάιο του 2010, οπότε και
προσδιορίστηκε το πρόγραμμα προσαρμογής.
Με αφορμή το οδυνηρό ελληνικό αφήγημα, μια πολύ
μεγάλη πλάνη που με πάγιο τρόπο είχε εγκατασταθεί στα
πράγματα της ευρωπαϊκής οικονομίας, επιτέλους διευθετήθηκε.
Έτσι, κατέστει απολύτως σαφές ότι τα ενδεχόμενα πιστωτικού
κινδύνου και υποκείμενων γεγονότων εντός της Ευρωζώνης,
όχι μόνον ήταν υπαρκτά, αλλά ενδεχομένως και προβλέψιμα
στη βάση της τροπής των γεγονότων.
Έτσι, ηΕλλάδαέγινεηπρώτηχώραπου έχασε τηδυνατότητα
πρόσβασης στις αγορές τον Μάιο του 2010. Στη συνέχεια, τον
Νοέμβριο του 2010, έλαβε σειρά η Ιρλανδία και εν συνεχεία η
Πορτογαλία, τον Μάιο του 2011. Παρόλα αυτά, οι αρχικοί φόβοι
ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα συνιστούσε μια